เทศน์เช้า วันที่ ๒๕ กรกฎาคม ๒๕๕๓
พระอาจารย์สงบ มนสฺสนฺโต
ณ วัดป่าสันติพุทธาราม(วัดป่าเขาแดงใหญ่) ต.หนองกวาง อ.โพธาราม จ.ราชบุรี
อีก ๒ วันจะเป็นวันสำคัญทางพุทธศาสนา คือวันเริ่มต้นวันอาสาฬหบูชา เพราะว่าพระจักขุบาลอธิษฐานพรรษา คำว่าอธิษฐานพรรษาหมายถึงว่า เราเริ่มต้นที่จะบังคับตัวเองด้วยความเข้มข้น ปีทั้งปีนี่เราปล่อยตัวเองตามสบาย แต่เวลาเข้าพรรษานี่มันมีหนักมีเบา จะตั้งกติกา ตั้งสัจจะอธิษฐานพรรษา แล้วตัวเองจะเร่งความเพียร มันเป็นการเริ่มต้นของการเข้าพรรษา
วันอาสาฬหบูชา องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเทศน์ธรรมจักร เป็นวันสำคัญทางพุทธศาสนา เราเป็นชาวพุทธเราก็หวังพึ่ง เรามีพ่อแม่เป็นที่พึ่ง เวลาอยู่บ้าน มีปู่ มีย่า มีตา มียาย ดูแลเราจนเติบโตขึ้นมาเป็นตระกูล เป็นสังคม เป็นชาติตระกูล แต่ในหัวใจแต่ละดวงมันก็มีความทุกข์ในหัวใจนั้น ตัวศาสนานี่มาเชื่อม ปู่ก็ดีตามปู่ ย่าก็ดีตามย่า พ่อแม่ก็ดีตามพ่อแม่ ลูกหลานก็ดีตามวัย สมตามวัย ตามวัยเพราะอะไร เพราะมีการศึกษา มีค่าน้ำใจ มีผู้ใหญ่สอนเด็ก เวลาสอนเด็กก็สอนแบบฆราวาสธรรม
เวลามาวัดมาวา มาจำศีล นี่กรรม การกระทำดีทำชั่ว กรรมดีคือการกระทำ เราว่ากรรม ใครก็กรรม เป็นเวรเป็นกรรม ใช่! เวรกรรมที่ดี ถ้าเวรกรรมที่ดีส่งเสริมมาให้เราเกิดมาเป็นมนุษย์ แล้วมีจิตใจที่ดี มีจิตใจที่ให้สังคมร่มเย็นเป็นสุข แต่ถ้าเวรกรรมที่ไม่ดีส่งมาแล้วนะ มันก็น้อยอกน้อยใจ โอย.. ตัวเองมีทุกข์มียาก ประชดสังคม ทำร้ายสังคม มันก็เวรกรรมเหมือนกันใช่ไหม
การกระทำเราอย่าทำอย่างนั้น เราทำแต่สิ่งที่ดีๆ องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าสอนให้เสียสละ การเสียสละทางโลก เราเสียสละไปทุกคนจะได้ความร่มเย็นเป็นสุขจากเรา เรามีแล้วถึงเสียสละ ถ้าเราไม่มีเราก็อนุโมทนา คำว่าอนุโมทนาคือเห็นดีไง เห็นสังคมเขาทำดีก็มีความชื่นใจกับเขาด้วย
ถ้าเราไม่อนุโมทนา เห็นสังคมเขาทำดีเราก็เสียใจไง คนโน้นก็มีโอกาสทำดี คนนี้ก็มีโอกาสทำดี เราไม่มีโอกาสเลย ทุกคนจะคิดอย่างนั้นนะ เราไม่มีโอกาส แต่เราก็ชื่นใจไปกับเขา เขาทำดีขึ้นมาเพื่อความร่มเย็นเป็นสุข เราทำได้ขนาดนี้ เราไม่คัดค้านเขา เราอนุโมทนา เราร่วมยินดีไปกับเขา ความร่วมยินดีเขาเรียกให้ความร่วมมือ
ถ้าให้ความร่วมมือการกระทำต่างๆ มันก็ให้ความสะดวกสบายใช่ไหม แต่ถ้ามีการขัดแย้ง มีการต่อต้าน การกระทำนั้นมันจะไม่ประสบผลสำเร็จ นี่กรรม กรรมดีกรรมชั่ว การกระทำ แล้วกรรมดี ทำสิ่งที่ดีมานี่ เราเกิดเป็นมนุษย์นี่ ตอนนี้เรามีกรรมดีนะ กรรมดีเพราะอะไร เพราะเรามีหลักมีเกณฑ์ เรามีความสำคัญ ถ้าเราไม่มีความสำคัญเราจะไม่เชื่อว่าพุทธศาสนามันอยู่ที่ไหน
องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตัวแทนพุทธะก็เป็นพระพุทธรูป เราว่าเป็นตัวแทนพุทธะ แต่หลวงตาท่านบอกให้กราบถึงธรรม กราบถึงพระไหม? ถ้ากราบถึงพระ กราบถึงเมตตาคุณ กราบถึงปัญญาคุณ กราบถึงองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่รื้อค้นพุทธศาสนามาให้เรา เราไม่ได้กราบรูปเคารพนี้ รูปเคารพนี้เป็นตัวแทน นี่เรากราบถึงพระไหม?
นี่เหมือนกัน ตัวศาสนาอยู่ที่ไหนล่ะ เวลาองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าพูดกับพระ สอนพระ ผู้ใดอยู่ไกลเรา แต่ปฏิบัติเหมือนเรา ก็เหมือนอยู่ใกล้ชิดเรา ผู้ใดจับชายจีวรเราไว้ กอดเราไว้ แต่ไม่ปฏิบัติตามเรา ก็เหมือนอยู่ห่างไกล องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าเป็นศาสดา เป็นตัวอย่าง
เราดูแลหัวใจของเรา พุทธะ ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน เราดูแลหัวใจของเรา เราตั้งสติของเรา เรารักษาใจของเรา ศาสนาอยู่ที่นี่ไง ถ้าตัวศาสนาอยู่ที่นี่ ศาสนานี่มันซึมซับเข้าไปในความรู้สึกของเรานะ ศาสนานี่มันซึมซับเข้าไปในหัวใจของเรานะ เวลาเราคิด เวลาเราทุกข์เรายากนี่ ตัณหาความทะยานอยากมันคายพิษออกมานะ มีแต่ความทุกข์ มีแต่ความเร่าร้อน
วันสำคัญทางพุทธศาสนา พระจักขุบาลอธิษฐานพรรษา ครูบาอาจารย์ท่านอธิษฐานพรรษา ท่านก็พยายามจะคายพิษ พิษคืออวิชชา พิษคือตัณหาความทะยานอยากที่มันอยู่ในหัวใจ เพราะมันมีอย่างนี้มันถึงมาเกิด พิษนี้พลิกมาทำสิ่งที่ดี บอกว่าอยากเป็นทุกข์ อยากเป็นกิเลส ทำอะไรก็เป็นกิเลส
โยมอยากมาวัดไหม โยมอยากทำบุญไหม โยมอยากได้บุญไหม เป็นกิเลสไหม มันเป็นความดีเพราะอะไร เพราะเวลาปฏิบัติมันต้องอาศัยความดีไป ถ้าไม่อาศัยความดีไป มันจะเอาอะไรปฏิบัติล่ะ นี่อยากก็เป็นกิเลส อยากมาวัดก็เป็นกิเลส อยากภาวนาก็เป็นกิเลส ขอนไม้มันไม่มีกิเลส ก้อนหินก็ไม่มีกิเลส ก้อนหินมันไม่ทำให้ใครเดือดร้อน ก้อนหินเขาต้องเอาระเบิดไประเบิดมันนะ เพื่อเอามาย่อยสลายทำการก่อสร้าง
หัวใจของเราจะดีขึ้นมาต้องมีกรรมดี เราบังคับเรา เราฝืนเรา มันไม่อยากทำ...ต้องทำ... สิ่งใดเป็นสิ่งที่ไม่ดี ต้องมีเบรกสิ่งที่ไม่ดี... เราอยากไปเที่ยว อยากไปเตร็ดเตร่... ไม่ให้ไป... โทษนะ ถ้าเราไม่ให้ไป มันจะไปได้ไหม... ความคิดไม่ไป ร่างกายมันจะไปได้ไหม พอมันคิดขึ้นมานี่ มันจะรีบไป ขามันก้าวไปก่อนความคิดด้วย
นี่ถ้าเรามีสติปัญญาขึ้นมาอย่างนี้ ถ้าเรามีศีลธรรมจริยธรรมนี่ มันไปไม่ได้หรอก มีเบรกไว้ เราเบรกที่ความรู้สึกเรา เราเบรกสติปัญญาที่หัวใจเรา มันไปไม่ได้หรอก แต่นู่นก็ไม่ดี นี่ก็ไม่ดี ขามันไปก่อนนะ ขามันไปแล้ว ไอ้ดีก็ไม่ดีนะ เพราะอะไร เพราะขาดการฝึกฝน
เรามาวัดมาวากันมาฝึกสติ พอเข้ามาวัดปั๊บเราก็เลือกสถานที่ สถานที่ของผู้ทรงศีลทรงธรรมต้องการความสงบสงัดใช่ไหม เราจะไม่ได้ดั่งใจ พูดเสียงดังก็ไม่ได้นะกระเทือนคนอื่น เราทำอะไรรุนแรงก็กระเทือนคนอื่น มันมีน้ำใจแล้วเห็นไหม เราจะทำตามสบายของเรานี่ แต่มันสะเทือนคนอื่นไหม ถ้ามันสะเทือนคนอื่น เขาก็ต้องการความสงบใช่ไหม เรามาวัดเราก็ต้องการความสงบใช่ไหม
ใจเขาใจเรา เขาไม่ชอบ เราก็ไม่ชอบ... เขาไม่ชอบอะไร เราก็ไม่ชอบไอ้นั่น... ถ้าเราไม่ชอบ เขาก็ไม่ชอบ... เราไม่ชอบให้ใครมาละลานเราเลย เราไม่ชอบให้ใครส่งเสียงดังหนวกหูเราเลย แต่เราพูดทำไม เราทำทำไม เราไม่ชอบสิ่งนี้แต่เราทำทำไม เราทำเพราะเราไม่เคยปฏิบัติไง เราไม่เคยฝึกมา เราไม่รู้ว่าคนปฏิบัติเขาต้องการสิ่งใดไง แต่ถ้าเราปฏิบัติแล้วเรารู้นะ พอเราปฏิบัติเราต้องการความสงบสงัด เราต้องการความวิเวก ฉะนั้นถ้าสิ่งที่เราทำความกระเทือนคนอื่น เราไม่พอใจแน่นอน เราทำอย่างนี้มานี่ เราไม่รู้ตัว เพราะเราคิดว่ามันเบาไง
หลวงตาพูดบ่อยนะ ปากมันอยู่ข้างหูนี่ ไอ้คนพูดหูมันไม่ได้ยิน คนที่เขานั่งภาวนาอยู่เขาได้ยิน ไอ้หูอยู่ข้างปาก ไอ้ปากพูดนะหูไม่ได้ยิน ถ้าเรามาวัดมาวามาฝึกฝน พอมาฝึกฝนนี่มันจะรู้ถึงใจเขาใจเรา เราปรารถนาสิ่งใด เขาก็ปรารถนาสิ่งนั้น ถ้าเรารักษาสิ่งใด เราทำสิ่งที่ดี ก็บอกมาวัดมาวานี่มีแต่เสีย ต้องมาเสียสละทุกๆ อย่าง ไม่เห็นได้อะไรมา ได้ค่าของน้ำใจนะ
เวลาเราทุกข์ร้อนขึ้นมานะ อยู่บ้านมันเดือดร้อนขึ้นมานี่ ใครจะช่วยเหลือเราได้ แต่เราไปวัดไปวา เราเสียสละวัตถุไปนะ ได้ค่าน้ำใจมา เราได้ทรัพย์สมบัติที่ว่ามันเป็นอุดมคติ มันเป็นความคิด คนมีความคิดดี คนมีความเห็นดี คนตั้งสติปัญญาที่ดี คนๆ นั้นเป็นคนดีนะ มันแลกมาด้วยอะไรล่ะ มันแลกมาด้วยการเสียสละทาน แลกมาด้วยการตั้งสติ มันแลกมาด้วยอะไรล่ะ แล้วมีคุณค่าไหม
ดูสิ ศีลธรรมจริยธรรมไม่กลับมา โลกาจะวินาศ เขาเป็นห่วงเป็นร้อนกัน สังคมนี่คนไม่มีศีลธรรมกันนี่ เขาจะห่วงกัน แล้วเวลาจะทำศีลธรรม บอกว่าจะเสียเปรียบกิเลส นี่ อยากได้ดิบได้ดี แต่ทำไม่เป็น แล้วทำไม่ได้ จะให้มันดีเองไง มันปั้นแบบตุ๊กตาเลย พอออกมาก็ปั้นให้มันพอใจเราเลย
แต่คนไม่เป็นอย่างนั้น พ่อแม่มีลูกมา พ่อแม่ก็อยากให้ลูกเป็นคนดี พ่อแม่ก็ต้องฝึกฝน เราได้มาเห็นไหม นี่พ่อแม่เกิดมาเป็นลูก เกิดมาจากครรภ์ เกิดมาก็กินเลือด กินน้ำนม กินเลือดจากพ่อจากแม่ พ่อแม่ก็ปรารถนาให้ลูกเป็นคนดี มีความผูกพันกันมา แล้วทำไมมันไม่สมความปรารถนาเราล่ะ นี่ล่ะเวรกรรมของเขา สิ่งที่สร้างมาเห็นไหม เราต้องฝึกฝนของเรา ถึงจะเป็นอย่างไรนะ ก็ลูกของเรา ถึงอย่างไรก็พ่อแม่ของเรา
หลวงตาสอนบ่อย พ่อแม่ของเราอย่าไปเถียง ถึงจะท่านจะดีหรือไม่ดีก็พ่อแม่ของเรา ท่านอาจจะผิดพลาดก็ได้ แต่เราก็ไม่ควรจะไปโต้ไปเถียงท่าน เพราะว่าเป็นพ่อแม่ของเรา พ่อแม่คือตัวประธาน ไอ้ความประพฤตินั่นเป็นตัวรองลงมา ไอ้ความประพฤตินั้นถ้ามันดีมา เราสอนลูกเราก็ด้วยความประพฤติ นี่ธรรม สิ่งที่เป็นธรรมนี่มีการฝึกฝน พระพุทธเจ้าสอนตรงนี้ นี่ศาสนาเกิดที่นี่ ศาสนาไม่ได้เกิดในหนังสือ ศาสนาไม่ได้เกิดในวัตถุนะ ศาสนาเกิดที่กลางหัวใจนี่ ความรู้สึกนี่ พุทธะ ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบาน แล้วใครเห็นพุทธะ นี่พุทธ ธรรม สงฆ์ รวมลงที่ใจ ใจรวมลงหมด
ถ้ามันเป็นที่นี่หมดนะ สังคมจะมีความร่มเย็นเป็นสุขมาก ถ้ามีศีล ๕ สังคมจะมีความร่มเย็นเป็นสุขมาก ศีล ๕ เห็นไหม เราจะไม่ลักกัน เราจะไม่โกหกกัน ไม่ทำร้ายกันนี่ โอ้โฮ! มันมีความสุขมากเลย แต่เราห้ามใจเราไม่ได้ เพราะเราอ่อนแอ ฝึกฝนที่นี่นะ ถ้าจิตใจเข้มแข็งขึ้นมานี่ มันหักห้ามใจได้ แต่นี่หักห้ามได้หมดล่ะ หักห้ามด้วยสติปัญญา
หลวงตาบอกคลื่นมันจะมาแรงขนาดไหน มีสติกั้นไว้นะ หยุดได้นะ สติถามมัน เวลามีความรุนแรงขึ้นมาในหัวใจ ถามมันเลย มึงจะบ้าเหรอ พูดกับตัวเองได้ เวลามันขาดสติ พูดกับตัวเองได้ มึงจะบ้าใช่ไหม สติมาทันทีนะ พอสติมา นี่สิ่งที่คิดขึ้นมามันก็ไม่ดีใช่ไหม ทำไปแล้วเราก็ได้แต่รับโทษใช่ไหม ฆ่าเขาได้อะไรขึ้นมา ติดคุก แล้วครอบครัวล่ะ นี่มันสะใจไง สะใจแล้วมันเดือดร้อนกันไปทั้งครอบครัวเลยเห็นไหม
นี่มันเตือนได้ พอมันเตือนได้ มันเบาได้ สิ่งที่เขาทำกันมานี่ มันมีเวรมีกรรมต่อกันมา มันจะมีความบาดหมางกันบ้าง มีความช่วยเหลือเจือจานกัน กรรมดีกรรมชั่วทุกคนมีมาทั้งนั้น สังคมมีดีและชั่ว เราก็เป็นสังคมคนหนึ่ง เราก็อยู่กับเขา เหตุนี้ต้องตั้งสติขึ้นมาเห็นไหม ให้อภัยเขาไป กลืนเลือด เจ็บช้ำก็กลืนเลือด มันเป็นอย่างนี้มาตลอด นี่ศาสนาสอนอย่างนี้ มันจะได้ร่มเย็นเป็นสุข เวรย่อมระงับด้วยการไม่จองเวร
ใครมีเวรมีกรรมต่อกัน ทำบุญกุศลนี่อุทิศให้เขาซะ มีเวรต่อกันอุทิศให้ เลิกกันนะ อโหสิต่อกัน แล้วเราจะอยู่ของเรา เราจะทำดีของเรา กรรมดีเพื่อเราเห็นไหม นี่ศาสนาสอนที่นี่ สอนหัวใจของเรา สอนความรู้สึกเราให้เป็นคนดี เอวัง